Władysław Kowalenko

Twórca i pierwszy Rektor Wyższej Szkoły Handlu Morskiego

Urodził się w 1884 r. w Mińsku. Kolejne etapy Jego edukacji były zakłócane przez kolejne wojny: rosyjsko-japońską, I i II wojnę światową. Studia, które rozpoczął w Petersburgu zakończył dopiero po I wojnie światowej na Uniwersytecie w Poznaniu w 1925 r., kiedy obronił pracę doktorską.

Zainteresowania naukowe prof. Władysława Kowalenki koncentrowały się wokół tradycji portów morskich w Polsce oraz roli Bałtyku w rozwoju polskich portów. Praca habilitacyjna związana była z archeologią. Jednocześnie, angażował się w prace pedagogiczną na poziomie szkół gimnazjalnych, zarówno pracując z młodzieżą, jak i środowiskiem nauczycielskim.

Profesor Władysław Kowalenko należy do grona założycieli ośrodków naukowych na wybrzeżu. Dzięki jego dynamicznym pracom w 1945 r. powstała Wyższa Szkoła Handlu Morskiego w Gdyni. W 1945 r. został jej pierwszym rektorem.

Ze względów politycznych został odwołany w 1948 r. i przeniósł się do Uniwersytetu w Poznaniu, gdzie przejął kierownictwo w Katedrze Historii Żeglugi Morskiej, która została specjalnie dla niego utworzona. Wkrótce, ponieważ już w 1950 r. przeniósł się do Instytutu Zachodniego, gdzie objął kierownictwo nad sekcją historii Pomorza i Słowiańszczyzny Zachodniej.

Opublikował wiele wybitnych prac, m.in.  w „Przeglądzie Zachodnim”, poświęconych głównie powiązaniom Słowian z Bałtykiem.

W 1954 r. rozpoczął prace nad Słownikiem Starożytności Słowiańskich, początkowo w Instytucie Zachodnim, a następie w Zakładzie Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk. Zmarł w 1966 r. po intensywnie przepracowanych latach i skrajnym poświęceniu dla pracy naukowej.